Deze rubriek uit de Gelre-nieuwsbrief biedt ruimte om ideeën te pitchen over manieren waarop de Gelderse geschiedenis ons kan helpen bij het nadenken over vraagstukken van vandaag en morgen, en hoe we de Gelderse geschiedenis breder toepasbaar kunnen maken.
In deze eerste aflevering bijt Johan Oosterman het spits af door de schijnwerper te richten op het vorig jaar verschenen fietsboekje De Grenzen van Gelre.
Grenzen verkennen
De vakantie van 2020: camping Hintergarten of toch naar de Algarve? We mogen weer reizen binnen Europa, veel traditionele bestemmingen zijn in theorie bereikbaar, en toch blijven de meeste mensen, zo is de verwachting, in de buurt. We hebben dit voorjaar onze eigen buurt met andere ogen leren zien, onverwachte plekken binnen loopafstand ontdekt en vast wel eens gezegd hoe mooi Nederland is. Het mooie weer hielp daar wel bij.
De vakantie is nu daadwerkelijk aangebroken en we kunnen niet allemaal naar Posbank en Duivelsberg. Maar Gelderland is groot, afwisselend en rijk aan geschiedenis. Er zijn dus heel wat paden te vinden die niet platgetreden zijn, plekken die verrassend onbekend zijn. Een prachtige gids om die te vinden is het vorig jaar verschenen boek De grenzen van Gelre. Fietsen door historisch landschap. Twee jaar geleden, tijdens het erfgoedfestival Gelderland grensland, was er een route uitgezet die over een afstand van 1026 kilometer de grenzen van het oude hertogdom Gelre volgt: de fietser omcirkelt de Veluwe, de Achterhoek, het rivierengebied en het Rijk van Nijmegen en het Gelderse Overkwartier door veelal onbekende streken.
Iris Dracht en Dolly Verhoeven hebben van deze route een prachtig boek gemaakt met veel achtergronden over landschap, steden, kastelen en kloosters, historische gebeurtenissen en over de grens zelf, in fysieke zin en als fenomeen.
Toen ik een paar dagen geleden het boek als gids gebruikte, volgde ik de eerste en laatste etappe van ‘de ronde van het Overkwartier’, die ik met elkaar verbond. Het bracht me in Gennep en het verrassende Goch, en naar het klooster Graefenthal, de plaats waar generaties lang graven en hertogen van Gelre hun laatste rustplaats vonden. De route langs het Reichswald, deels over halfverharde paden, is gevarieerd en rijk aan bijzondere natuur. Ooit zag ik er een bijeneter en zandhagedissen. Oog krijgen voor al die schoonheid, ontdekken dat ook met een stedentrip minder, vakantie verrassend kan zijn, daarvoor is De grenzen van Gelderland een ideale gids.
Iris Dracht & Dolly Verhoeven, De grenzen van Gelre. Fietsen door historisch landschap. Zutphen: Walburg Pers 2019. ISBN 9789462493735.
Over mijn bezoek aan Goch schreef ik: https://histlit-nl.blogspot.com/2020/06/gelderse-tweeentwintigstedentocht-goch.html