De geschiedenis van Gelderland staat volop in de belangstelling: in november verscheen het vierdelige Verhaal van Gelderland en de Ridders van Gelre zetten ludiek en vasthoudend de Gelderse geschiedenis in de schijnwerpers op radio, televisie en nu ook in een tentoonstelling.
Die tentoonstelling en de publicatie van Verhaal van Gelderland zijn aanleiding voor een symposium op 8 april 2023 te Harderwijk over diverse aspecten van de geschiedschrijving: welke bronnen gebruik je, welke verhalen vertel je en hoe bereik je een breed publiek? Daarbij komt vanzelfsprekend Dolly Verhoeven, de drijvende kracht en hoofdredacteur van Verhaal van Gelderland, aan het woord. Bovendien vertellen René Arendsen en Bas Steman, de Ridders van Gelre, met welke middelen je een breed publiek kunt interesseren voor een geschiedenis die lange tijd maar nauwelijks bekend was en hoe zij daarvoor niet alleen radio en televisie inzetten, maar ook andere middelen.
De verhalen worden aanstekelijk verteld, maar hoe komen we aan die verhalen? Daarover gaan drie andere bijdragen aan het het symposium. Archieven vormen van oudsher de bewaarplaats van documenten die een centrale rol spelen als bron voor het schrijven van geschiedenis: oorkonden, brieven, rekeningen om een paar van de belangrijkste te noemen. Archivarissen passen op deze bronnen, zorgen dat ze toegankelijk zijn en zijn vaak ook actief als onderzoeker en auteur. Twee van hen, Frank Keverling Buisman, voormalig Rijksarchivaris van Gelderland (naast heel veel meer) en Rudolf Bosch (Streekarchivaris Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe) gaan met elkaar in gesprek over archieven en waarom het vertellen van die verhalen net zo belangrijk is als het goed op de archiefbronnen passen.
Else Gootjes (Publiek & Presentatie, Erfgoed Gelderland) gaat in op het belang van persoonlijke verhalen voor erfgoed Niet alleen officiële documenten, maar vooral ook de verhalen van mensen die de geschiedenis (mee)gemaakt hebben laten zien hoe het leven eruitzag en hoe het veranderde in de loop van geschiedenis. Deze ‘oral history’ is niet meer weg te denken uit de hedendaagse geschiedschrijving. Het is geen nieuw verschijnsel dat er waarde gehecht wordt aan de verhalen van mensen die de geschiedenis zelf hebben ondergaan. De Kroniek van Gelre, die Nijmegenaar Willem van Berchen in de jaren 1460-1481 schreef, bevat heel wat verhalen die zijn opgetekend uit de eerste hand. Dit maakt zijn kroniek tot een boeiend verhaal en één van de belangrijkste bronnen voor de geschiedenis van Gelre in de veertiende en vijftiende eeuw. Louis Swinkels (voormalig conservator Museum Het Valkhof) heeft de afgelopen jaren meegewerkt aan de vertaling van deze Latijnse kroniek die binnenkort beschikbaar is in het Nederlands. Swinkels vertelt over zijn werk als vertaler en over wat dit werk aan inzichten opleverde.
Verhalen van Gelderland zijn in alle eeuwen verteld en opgeschreven en maken geschiedenis tastbaar en brengen mensen uit het verleden dichtbij. Het symposium in Harderwijk wil dat in tal van aspecten laten zien.
Verhalen van Gelderland is georganiseerd door de Vereniging Gelre en toegankelijk voor leden en niet-leden. Kosten voor deelname, inclusief lunch en bezoek aan de tentoonstelling Gelderland – Het verloren hertogdom (met de Ridders van Gelre als gids) bedragen €47.50 voor leden en €50 voor niet-leden.
