Graduale voor kruisheren

Woord vooraf nieuwsbrief 10

De agenda werd leeg, in die tweede week van maart. De jaarvergadering en het symposium van Gelre, op 21 maart in Tiel, was een van de eerste bijeenkomsten die ik kon doorstrepen. Dat speet me in dubbel opzicht. Het onderwerp, de Oorlog in de Betuwe, fascineerde me, alleen al omdat het een licht zou werpen op een van die vele onbekende kanten van de Tweede Wereldoorlog. Bovendien zou ik tijdens de jaarvergadering de voorzittershamer overnemen van Sebastiaan Roes. De voorzitterswissel heeft inmiddels plaatsgevonden, daarvoor is statutair geen ledenvergadering vereist, maar ik had dit graag ten overstaan van de leden van de vereniging gedaan, vooral ook om Sebastiaan met nadruk te kunnen bedanken voor zijn grote inzet voor Gelre. Vanaf 2009 was hij bestuurslid én voorzitter, maar zijn betrokkenheid dateert van veel eerder. Al in 1996 publiceerde hij in de Bijdragen en Mededelingen Gelre over de waldgraaf van het Rijkswald. Met enige schroom maar vol toewijding neem ik zijn rol over.

Graduale voor kruisheren
Fragment uit een Graduale voor de Kruisheren van Roermond. Eerste kwart 16e eeuw, St. Agatha? Cambridge, Fitzwilliam Museum, Fragment 275.

Inmiddels is ook de excursie die in september zou plaatsvinden afgelast en of er later dit jaar een feestelijke presentatie van het Jaarboek mogelijk is, valt te betwijfelen. Toch willen we graag zichtbaar zijn voor onze leden en met u het contact onderhouden. We hebben daarom besloten om regelmatig een nieuwsbrief te verzenden, met informatie over de vereniging, en vooral ook met achtergronden over de geschiedenis van Gelderland en Gelre. Deze eerste Nieuwsbrief Gelre geeft er een proeve van.
Al voor we maar van corona hadden gehoord, dachten bestuur van Gelre en de redactie van de BMG na over de koers van de vereniging en het profiel van de BMG. Het Jaarboek publiceert al meer dan een eeuw op hoog niveau over de geschiedenis van hertogdom Gelre en provincie Gelderland. De vereniging Gelre, primair opgericht om het Jaarboek en de Werken Gelre mogelijk te maken, vervult op dat terrein een belangrijke functie. Maar we stelden ook vast dat we te weinig zichtbaar zijn en eigenlijk niet profiteren van de brede publieke belangstelling voor de Gelderse geschiedenis die bij voorbeeld blijkt uit de grote betrokkenheid bij Het Verhaal van Gelderland (zie ook hierna) en de populariteit van de Ridders van Gelre. Bij het denken over de toekomst van Gelre en BMG betrekken we ook graag onze leden. In deze nieuwbrief vindt u daarom een enquête en we hopen van harte dat u deze wilt invullen.

Als pas aangetreden voorzitter van de Vereniging Gelre zie ik ernaar uit bij te dragen aan het mooie geschiedverhaal van de grootste provincie van Nederland. We doen dat in een goede samenwerking van bestuur en redactie. We zoeken daarbij de dialoog met onze leden en met iedereen die de Gelderse geschiedenis ter harte gaat. Voorlopig ontmoeten we elkaar via digitale media. Ik zie nu al uit naar het moment waarop we elkaar weer treffen tijdens bijeenkomsten, lezingen, presentaties en excursies. ‘Gelre hogen moit’, staat er in de marge van een koorboek uit een Roermonds klooster. Je zou het kunnen parafraseren als ‘Gelre, houd goede moed’. Vol vertrouwen zien we de toekomst tegemoet.

Johan Oosterman
Nijmegen, juni 2020